Kunnen we met een benzineauto bij de klant aankomen? Wat zeggen onze koffiebekers over ons? En de reis van onze collega naar Vietnam, kunnen we daar wel over communiceren? Het zijn de eeuwige vragen bij ons op kantoor: hoe consistent moeten wij als communicatiebureau, gespecialiseerd in duurzaamheid, zijn in het uitdragen van groen gedrag? Nou, niet zo consistent dus. We mogen best hypocriet zijn. Sterker nog; met hypocriet zijn komen we veel verder. En dat geldt voor iedereen.
Een vegetariër die leren schoenen draagt of met het vliegtuig op vakantie gaat; hypocriet of niet? Mensen die het goede proberen te doen, worden vaak met de hypocrisiestok geslagen. Maar eigenlijk zouden we hypocrisie meer moeten omarmen. Want, niet hypocriet zijn veronderstelt dat we altijd het juiste doen. En dat kan niet. Absolute consistentie bestaat niet, stelt filosoof Lisa Doeland. Dat je je niet aan je principes houdt, betekent nog niet dat je je idealen overboord gooit.
Hypocrisie is heel menselijk; je ontkomt er niet aan. Maar, in plaats van de stok te gebruiken, is het goed om na te denken over hoe we ons aan onze principes vast kunnen houden. Want wanneer we zelf hypocriet zijn, willen we dat het liefst wegmoffelen. Het schuldgevoel wanneer je gedrag niet overeenkomt met je idealen, vinden we moeilijk en dus verzinnen we excuusjes of kijken we naar anderen. Maar als je naar anderen blijft kijken, vind je altijd iemand die het slechter doet. Dat is te makkelijk. Maak zelf bewust keuzes; iets doen is nog altijd beter dan niets doen. Ook al is dat niet consistent.
We mogen dus best wat hypocrieter zijn met z’n allen. Maar kijk dan vooral naar jezelf. Het gezegde is niet voor niets; verbeter de wereld, begin bij jezelf. Voel jij je een stuk geruster nu je weet dat je best hypocriet mag zijn? Mooi! Maak een start met je goede voornemens. Bedenk hoe jij je idealen na kunt streven. Waar kun jij het verschil maken? Maar begin klein; je hoeft het niet in een keer helemaal goed te doen.
Deze blog is geïnspireerd op de podcast van Filosofie Magazine over hypocrisie. Luister ‘m hier terug.