Claire Dekkers
januari 7, 2020
‘Als ze maar niet denken dat ik hier ook in mee ga.’
‘Ik werk hier al 17 jaar, ik heb al zoveel dingen voorbij zien komen…’
‘Prima, maar dat hoeft allemaal niet in mijn buurt te gebeuren.’
Wil jij dolgraag mensen enthousiast maken voor je nieuwe plannen? Maar heb je te maken met een groep die helemaal niet mee wil? Gefeliciteerd, dan heb je te maken met wat (frisse?) weerstand.
Eerlijk is eerlijk, je weet ook heus wel dat niet iedereen op verandering zit te wachten. Maar het kan toch moeilijk zijn om met al die tegengeluiden om te gaan. Misschien ben je geneigd om de weerstand te negeren, omdat je er juist niet meer aandacht op wil vestigen.
Soms vertraagt weerstand je hele proces of project en dat is natuurlijk heel onwenselijk. Je kunt ook op een andere manier met weerstand omgaan. Weerstand erkennen, wat jou dat oplevert, lees je in dit artikel.
Wat is dat nu eigenlijk precies, die weerstand? De weerstand die we voelen bij (ongewenste) verandering, is een emotionele reactie. We zijn bang voor de impact en gevolgen van verandering. Het is ook een fysiologische reactie in ons brein. Ons gedrag veranderen, op een andere manier iets doen, vereist gewoon meer kracht van onze hersenen.
Als mens kun je je gedrag aanpassen, maar het is een moeilijk en pijnlijk proces – zelfs voor het brein zelf. Dat is goed om je te realiseren als je te maken hebt met weerstand. Wanneer je collega, klant of inwoner zich onprettig voelt bij zo’n ongewenste verandering, kan het lastig zijn om met tegendruk om te gaan. Maar als je op een empathische manier omgaan met weerstand, heeft dat een wonderlijke uitwerking op het gedrag van je doelgroep.
Wil je weerstand erkennen of op een andere wijze benaderen? Dan moet je wel weten welke bezwaren er zijn bij je doelgroep. Het is heel nuttig om je hierop al in te stellen bij de start van een veranderproces of project. Dit klinkt als een open deur, maar vaak wordt er door gemeentes en bedrijven niet genoeg gedaan om op tijdig op weerstand te anticiperen. Dat is jammer, want communicatie die pas komt na de weerstand, is minder effectief. Als je een project start, bekijk dan eerst proactief waar jouw stakeholders precies mee zitten.
Je inwoner vindt het bijvoorbeeld ’teveel werk’ om afval te scheiden.
Of je scholier vindt lezen ‘niks aan’ als er te weinig plaatjes in het boek staan.
Ben je niet helemaal zeker van waar je klant of bewoner mee worstelt? Of denk je dit juist al te weten? Wees dan voorzichtig met aannames doen – hiervoor kun je ’t best echt in gesprek gaan met je stakeholders. Dat is hard nodig, want als je zelf bewust bezig bent met het klimaat, heb je soms de neiging om te denken dat dit voor iedereen geldt. Het gevaar ontstaat dan dat je belangen van inwoners of andere stakeholders over het hoofd ziet.
Ben je de wijk in gegaan en heb je geluisterd naar je klant, inwoner of andere stakeholder, dan snap je precies welke weerstand er is. Als je actief luistert, kun je je in deze persoon verplaatsen, ook als je inhoudelijk ander over het onderwerp denkt. Je kunt empathie tonen, echt begrijpen waar hij zich zorgen over maakt en hierover open vragen stellen.
Bovendien gaat bezwaren uit de weg ruimen beter als je ook echt een drempel of twijfel noemt die je klant ook echt herkent. Je kunt de tegenargumenten wegnemen, voordat je klant of er mee op de proppen komt. Daardoor wordt het voor je doelgroep moeilijker om nee te zeggen op je vraag.
Het is echt vitaal dat je snapt wat hem of haar nu tegenhoudt om iets te doen, want anders hebben jouw tegenargumenten om anders te doen helemaal geen effect. Kun jij benoemen welke weerstand er is, dan kan dit ervoor zorgen dat jouw stakeholder je ook op een positieve manier bekijkt. En dat betekent dat er bij jouw klant meer bereidheid ontstaat om te doen wat jij vraagt. Formuleer daarom je zinnen zo, dat ze de weerstand tackelen, zoals:
“Ik begrijp dat het lastig is.. ”
“Ik snap dat het tijd kost, maar..”
Stel je voor, je ziet de weerstand, je hoort de bezwaren en je communiceert proactief. Wat zou dit betekenen voor jouw project? Hoe zou dit het proces vereenvoudigen? Een empathische benadering maakt het verschil tussen informatie zenden en daadwerkelijk een verandering realiseren.
Soms denken we als wereldverbeteraars dat elke stakeholder gewoon nog meer informatie nodig heeft om de keuze te maken. Of dat iedereen wel ziet dat er nu eenmaal offers gebracht moeten worden. Maar dat is lang niet altijd het geval. Ook de juiste timing, de juiste toon en de juiste betrokkenheid maken een enorm verschil.
Alle do’s op het gebied van weerstand:
Met weerstand erkennen krijg je uiteindelijk meer voor elkaar.
Ben jij duurzaamheidsmanager, beleidsvoerder bij de overheid of heb je gewoon een mooi duurzaam initiatief? Wij juichen je plannen graag toe. Tijdens een Energie Boost bieden we je communicatieadvies, do’s en dont’s en een simpele strategie om je doelgroep te bereiken.